Odleżyny są skutkiem stałego lub czasowego unieruchomienia. Często mogą pojawić się u osób, które przebyły poważne operacje, osób sparaliżowanych oraz seniorów, których stan fizyczny nie pozwala na samodzielne poruszanie się. Czasowe unieruchomienie powoduje zatrzymanie przepływu krwi w miejscach poddawanych stałemu uciskowi. Osoba leżąca, swoim ciężarem ciała napiera na konkretne miejsce, skutkiem czego może być zablokowanie prawidłowego ukrwienia tego obszaru oraz powstawanie rany, którą nazwiemy odleżyną. Stopnie zaawansowania uszkodzenia skóry mogą być różne. Począwszy od lekkiego otarcia oraz zaczerwienienia naskórka, aż do powstawania głębokich ran sięgających aż do kości. Pierwszym niepokojącym sygnałem powstawania odleżyn jest pojawienie się rumienia. Ważne jest, aby jak najszybciej zauważyć pojawiające się objawy i nie doprowadzić do uszkodzenia mikrokrążenia. Możemy wyróżnić pięć stopni zaawansowania odleżyn. Leczenie tego typu dolegliwości jest, bardzo trudne, dlatego ważna jest profilaktyka, aby nie dopuścić do powstawania ran. W takiej sytuacji, doskonale sprawdzają się kręgi przeciwodleżynowe, które zmniejszają ucisk powstały na skutek trwałego unieruchomienia.

Ryzyko występowania odleżyn u osób długotrwale unieruchomionych jest bardzo wysokie. Rany przewlekłe, takie jak odleżyny są szczególnie niebezpieczne dla osób chorujących na cukrzycę, u których wysoki poziom glukozy we krwi sprawia, że krwinki czerwone poruszają się znacznie wolniej niż u zdrowego człowieka. Następstwem tego jest ograniczenie dostarczania substancji odżywczych do rany, dzięki czemu goją się one znacznie wolniej. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitego zahamowania leczenia. Podział odleżyn zależny jest od poziomu zaawansowania rany. Odleżyny stopnia pierwszego charakteryzują się występowaniem miejscowych zaczerwienień. Na tym etapie naskórek oraz mikrokrążenie nie zostają uszkodzone. Przy występowaniu stopnia drugiego chory odczuwa wyraźny dyskomfort. Skóra staje się stwardniała, czemu towarzyszy obrzęk oraz pęcherze. Dochodzi do miejscowego zatrzymania mikrokrążenia. Stopień trzeci rozpoznać można po występowaniu ran obejmujących całą grubość skóry. W przypadku stopnia czwartego odleżyna staje się coraz głębsza i zaczyna obejmować tkanki podskórne. Piąty stopień, czyli najbardziej zaawansowanie stadium charakteryzuje się rozległą martwicą, która może obejmować mięśnie oraz kości.

Leczenie odleżyn nie należy do łatwych, dlatego w sytuacji zagrożenia ich występowaniem bardzo ważna jest profilaktyka. Rany powstają u osób trwale lub czasowo unieruchomionych i są skutkiem ciągłego nacisku masą ciała na konkretną jego część. Dlatego też podstawą profilaktyki przeciwodleżynowej jest ciągła zmiana pozycji leżącego. Zaleca się aby dokonywać jej w przedziałach dwu – trzy godzinowych. Takie postępowanie w znacznym stopniu ogranicza ryzyko występowania ran. Ważnym elementem jest również zewnętrzna stymulacja poprzez wykonywanie masaży, oklepywanie oraz ćwiczenie stawów w obrębie miejsc narażonych. Dzięki takim zabiegom wspomagamy przepływ krwi u pacjenta. Aby zmniejszyć ucisk, który występuje podczas długotrwałego unieruchomienie zaleca się stosowanie specjalnych kręgów przeciwodleżynowych, które powinny być wyposażone w specjalne pokrowce, które ograniczają ryzyko wystąpienia przetarć. Ważnym elementem jest również pielęgnacja skóry. Codziennie mycie oraz delikatne osuszanie, odpowiednie nawilżenie oraz regeneracja sprawią, że skóra stanie się bardziej elastyczna, a tym samym mniej podatna na wystąpienie odleżyn.

Stopniowy rozwój powstawania odleżyn może doprowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia, poprzez rozwój takich chorób jak sepsa. Wyleczenie ich jest bardzo problematyczne, a może być znacznie ograniczane w przypadku występowania innych chorób u pacjenta. Szczególnie niebezpieczne jest cukrzyca, która spowalnia gojenie się ran. Bardzo ważne jest, aby osoba, u której zaobserwowaliśmy ryzyko wystąpienia odleżyn znajdowała się pod stałą opieką lekarską. Leczenie powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza. Dobór odpowiednich opatrunków zależny jest od stopnia zaawansowania choroby. W początkowym stadium, czyli pierwszym oraz drugim stopniu odleżyn, należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłową pielęgnację skóry oraz jej ochronę przed otarciami, które mogą spowodować przerwanie zewnętrznej warstwy naskórka. Aby odciążyć nacisk wywołany masą ciała chorego, warto jest zastosować krąg przeciwodleżynowy w pokrowcu, który ograniczy otarcia. Przy trzecim stopniu odleżyn należy przede wszystkim ograniczyć - za pomocą specjalnych opatrunków - powstający wyciek. Opatrunki te powinny pochłaniać pojawiającą się masę, jednocześnie utrzymując odpowiednią wilgotność zranionego miejsca. Czwarty oraz piąty stopień charakteryzuje się bardzo głębokimi ranami. W tym przypadku leczenie powinno zawierać usuwanie martwych tkanek, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiednich warunków do gojenia się rany.

Odleżyny są to rany powstałe w wyniku długotrwałego nacisku masą ciała na konkretne miejsce. Dzieje się tak za sprawą ciągłego lub czasowego unieruchomienia. Tego typu rany mogą pojawić się u osób leżących, ale również u takich, które znajdują się przez dłuższy czas w jednej pozycji ciała, tak jak osoby jeżdżące na wózku. Odleżyny powstają najczęściej w miejscach, gdzie skóra jest cienka i delikatna. Nie jest to jednak reguła, ponieważ w dużej mierze zależy to od miejsca czasowego nacisku. U osób stale unieruchomionych, leżących, będą powstawać one wzdłuż kręgosłupa, na pośladkach, na łopatkach oraz na piętach. Są to miejsca najbardziej narażone z punktu widzenia pozycji ciała, w której pacjent pozostaje przez dłuższy czas. Osoby jeżdżące na wózku są narażone na występowanie odleżyn pod kolanami, na łopatkach oraz w okolicach kości ogonowej. Mogą występować one również w miejscach takich jak kostki, małżowiny uszne, czy też łokcie, gdzie skóra jest bardzo delikatna oraz cienka. Ważnym aspektem, wpływającym na pojawianie się odleżyn jest waga chorego. Osoby szczupłe nie posiadają wystarczającej ochrony tkanki tłuszczowej, a osoby otyłe są narażone na większy nacisk masy ciała.