Olejek szałwiowy – właściwości i zastosowanie
Dzisiejsza bohaterka ma wyrazisty, ziołowo-kamforowy aromat z różnorodnymi nutami zapachowymi, zależnymi od gatunku. Znanych jest ponad 500 odmian tej rośliny! Obecnie występuje niemal na całym świecie. Uprawiana ze względu na swoje wyjątkowe właściwości smakowe i lecznicze. Poznaj niepozorną roślinę, która skrywa wielką moc! Pochylmy się dziś nad szałwią, a w szczególności nad szałwią hiszpańską. To właśnie z tej odmiany powstaje olejek szałwiowy, którego właściwości pomogą Ci w codziennym życiu.
Szałwia hiszpańska — rodowita Meksykanka
W przemyśle zastosowanie znalazły 3 spośród licznych gatunków szałwii: szałwia lekarska, szałwia muszkatołowa oraz szałwia hiszpańska. Co ciekawe, ta ostatnia wywodzi się… z Meksyku!
Już ponad 5 tysięcy lat temu roślina ta była uprawiana przez ludy Majów i Azteków. Wykopaliska archeologiczne wskazują, że szałwię hiszpańską wykorzystywano do wyrobu kosmetyków i leków, a nawet podczas rytuałów religijnych. Wierzono, że ma ona ogromną moc odstraszania złych demonów.
Oczywiście Aztecy 5 tysięcy lat temu nie używali określenia “szałwia hiszpańska”. Słowo z ich rodzimego języka nahuatl podchodzi od przymiotnika “oleisty” i zachowało się do dziś. Zapewne nieraz się z nim zetknąłeś, ponieważ od kilku lat nasiona szałwii hiszpańskiej kupisz w każdym sklepie!
Chia, czyli szałwia hiszpańska — superfoods, superwłaściwości
Szałwia hiszpańska częściej występuje pod nazwą chia. Właśnie to słowo wywodzi się z języka Indian i przetrwało do dzisiaj w niezmienionej formie.
Nasiona chia obfitują w liczne, cenne dla zdrowia związki. Skrywają m.in. mikro- i makroelementy takie jak żelazo, wapń i cynk. Znajdziesz w nich witaminy z grupy B i E oraz znaczne stężenie przeciwutleniaczy. Na uwagę zasługuje także wysoka zawartość procentowa nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. 100 g nasion chia dostarcza organizmowi aż 480 kcal! Nic dziwnego, że w ciągu ostatnich lat nasiona chia wymienia się w gronie wyjątkowo wartościowych w diecie superfoods.
Skoro nasiona szałwii hiszpańskiej są tak cenne dla naszego zdrowia, to co możemy powiedzieć o olejku eterycznym powstałym z tej rośliny? To prawdziwa esencja jej mocy i właściwości!
Jak zrobić olejek z szałwii, czyli o procesie destylacji parowej
Olejek z szałwii hiszpańskiej otrzymywany jest w procesie destylacji parowej. Wykorzystuje się jedynie wrzącą wodę i podsuszone ziele, proces przebiega bez udziału żadnych dodatkowych środków chemicznych. W efekcie otrzymujemy w 100% naturalny, czysty olejek eteryczny będący kwintesencją wszystkich dobroczynnych właściwości tej rośliny.
Wydajność otrzymywania olejku eterycznego z szałwii hiszpańskiej wynosi 1-3% masy surowca. Oznacza to, że z tony suszonych liści szałwii otrzymujemy ok. 10 kg olejku eterycznego. W świecie olejków to całkiem dobry wynik, dlatego olejek szałwiowy — mimo wielu drogocennych właściwości — możemy oferować w atrakcyjnej cenie.
Dla porównania, najdroższy olejek eteryczny świata — olejek z róży damasceńskiej — wykazuje znacznie niższą wydajność. Z tony płatków róż otrzymuje się jedynie 0,3-0,5 kg olejku.
Eteryczny olejek szałwiowy — właściwości
To ceniony składnik w branży kosmetycznej i chemicznej. Dodawany jest do wielu produktów, nie tylko ze względu na bogate właściwości, ale i charakterystyczny aromat. Olejek szałwiowy ma świeży, eukaliptusowo-kamforowy zapach z wyczuwalną nutą sosny. To synonim świeżości i czystości, z tego względu producenci chętnie dodają go do szerokiej gamy detergentów i kosmetyków myjących.
Aromat szałwii dodaje nuty ziołowego odświeżenia w perfumach i zapachach męskich. Doskonale komponuje się w mieszankach korzennych oraz klasycznych — fougere i chypre.
Olejek szałwiowy swoje właściwości zawdzięcza bogatemu składowi chemicznemu. Wyodrębniono w nim związki takie jak: tujon, kamfora, borneol czy pinen.
Olejek szałwiowy — oddziaływanie na zdrowie psychiczne
Stosowany w dyfuzorach i kominkach, wypełnia pomieszczenie przyjemnym, choć dość intensywnym, ziołowym aromatem. Wpływa on pozytywnie na stan emocjonalny. Może pomóc w problemach z bezsennością, wycisza lęk i stres. Wykazano, że łagodzi negatywne skutki PMS — zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
W literaturze znaleźć można doniesienia, że olejek szałwiowy rozpylony w sypialni poprawia jakość snu. Wydłuża fazę REM, podczas której doświadczamy marzeń sennych. Olejek szałwiowy u niektórych osób może zintensyfikować sny, pomóc w ich zapamiętaniu, a nawet ułatwić wejście w tzw. sen świadomy. Czy to właśnie z uwagi na te niesamowite właściwości Aztekowie używali go podczas swoich seansów religijnych? Czy to, co dziś nazywamy świadomym snem, było dla nich podróżą w zaświaty i walką z demonami? Być może!
Olejek szałwiowy stosowany jest u chorych na Zespół Alzheimera. Niestety, na tę chwilę nauka nie zna sposobu na całkowite zahamowanie tego degeneracyjnego procesu w mózgu prowadzącego do całkowitej demencji. Dowiedziono jednak, że składniki zawarte w olejku eterycznym z szałwii pozytywnie wpływają na spowolnienie choroby.
Inne badania dowiodły, że olejek szałwiowy poprawia pamięć i koncentrację. W eksperymencie przeprowadzonym na młodych ochotnikach wykazano, że grupa badawcza, będąca pod wpływem aromaterapeutycznych właściwości olejku szałwiowego, lepiej radziła sobie z zadaniami opracowanymi przez naukowców.
Olejek szałwiowy — oddziaływanie na zdrowie fizyczne
Inny zespół badaczy dowiódł natomiast, że olejek z szałwii hiszpańskiej wykazuje silne właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze. W czasopiśmie Postępy Fitoterapii opisano badanie, w którym olejek szałwiowy skutecznie ograniczał rozmnażanie się aż 70% badanych bakterii szpitalnych.
Olejek szałwiowy działa także przeciwstarzeniowo i jest częstym składnikiem kosmetyków anti-age. Skuteczne działanie antyseptyczne sprawia, że spotkamy go w składzie takich preparatów jak pasty do zębów czy płyny do płukania jamy ustnej.
Wspomniane już właściwości przeciwbakteryjne pomagają w pozbyciu się trądziku, wyprysków i czyraków. Olejek szałwiowy przyspiesza regenerację skóry, dzięki czemu ranki i zadrapania, na które naniesiemy preparaty z olejkiem, goją się szybciej.
Warto także zwrócić uwagę na właściwości żółciopędne i estrogenne olejku szałwiowego. Pobudzają one miesiączkowanie, pomagają także w terapii nieregularnych cykli menstruacyjnych. Na koniec wspomnimy jeszcze o dobroczynnym wpływie olejku z szałwii na układ pokarmowy. Dowiedziono bowiem, że jego działanie antybakteryjne pozytywnie wpływa na utrzymanie flory bakteryjnej jelit w odpowiedniej kondycji. Olejek ten zapobiega nadmiernemu rozrostowi bakterii saprofitycznych w układzie pokarmowym, co z kolei hamuje nadmierną fermentację jelitową. W efekcie końcowym — olejek szałwiowy ułatwia trawienie i pozytywnie wpływa na pracę jelit.
Jak stosować olejek szałwiowy?
Olejek szałwiowy zachwyca bogactwem właściwości. Aby w pełni wykorzystać jego moc, używaj go na różne sposoby. Oto niektóre z nich!
Aromaterapia — w wannie, kominku i dyfuzorze
Potrzebujesz odświeżenia po trudnym dniu? Do wanny wypełnionej wodą wystarczy dodać kilka kropli olejku szałwiowego i zrelaksować się pośród unoszącego się aromatu. Aby urozmaicić doznania zapachowe, do kąpieli możesz dodać także inne olejki. Z zapachem szałwii doskonale komponują się olejki eteryczne, m.in.: rozmarynowy, lawendowy, sosnowy oraz cytronelowy.
Do nawaniania wnętrz aromatem szałwii użyj ceramicznego kominka lub dyfuzora. To doskonały olejek do wykorzystania podczas pracy i nauki. Możesz także aromatyzować nim powietrze w sypialni, gdyż ma właściwości uspokajające i nasenne. Zobacz też inne olejki eteryczne pomocne w walce z bezsennością.
Olejek szałwiowy a pielęgnacja włosów
Z uwagi na swoje właściwości oczyszczające, olejek szałwiowy doskonale sprawdza się w pielęgnacji włosów przetłuszczających się. Ponadto wzmacnia cebulki włosów, hamuje wypadanie i przerzedzanie się włosów.
Szampon wzmacniający dla włosów wypadających, ze skłonnością do przetłuszczania
Do łagodnego szamponu dla dzieci dodaj 5-7 kropli olejku. Mieszankę stosuj przez kilka tygodni przy każdym myciu. Włosy staną się puszyste, pełne objętości i świeże na dłużej. Dodatkowo olejek eteryczny wzmocni cebulki włosów, co pomoże w walce z nadmiernym wypadaniem. Z czasem zauważysz, że włosy zagęszczają się!
Wcierka odświeżająca włosy przetłuszczające się
Do hydrolatu z mięty pieprzowej dodaj kilka kropli olejku z szałwii. Mieszanką spryskaj skórę głowy na godzinę przed każdym myciem i dokładnie wmasuj. Wcierka nie tylko reguluje pracę gruczołów łojowych i zmniejsza przetłuszczanie się włosów, ale także wzmacnia cebulki. Twoja fryzura zyska objętości i świeżości! Zapach tej kompozycji będzie odpowiedni także dla mężczyzn.
Olejek szałwiowy w pielęgnacji cery
Właściwości antyseptyczne i antybakteryjne olejku szałwiowego czynią go sprzymierzeńcem osób z cerą trądzikową i przetłuszczającą się. Reguluje pracę gruczołów łojowych, zabija bakterie trądzikowe, a także wspomaga proces gojenia się skóry. Jak możesz wykorzystać te właściwości w codziennej pielęgnacji?
Parówka oczyszczająca pory
Olejku szałwiowego możesz użyć do wykonania parówki na twarz. Do gorącej wody dodaj 5-6 kropli olejku eterycznego z szałwii hiszpańskiej, nakryj głowę ręcznikiem i pochyl się nad miseczką. Zabieg powinien trwać około 5 minut. Ciepła para i unoszące się wraz z nią składniki olejku szałwiowego otworzą pory skórne i pomogą usunąć z nich zanieczyszczenia. Po zakończonym zabiegu umyj twarz chłodną wodą. Doskonałym wykończeniem będzie mgiełka z ulubionego hydrolatu oraz delikatny masaż niekomedogennym kosmetykiem nawilżającym.
Domowy tonik na twarz
Olejek szałwiowy ma właściwości tonizujące i ściągające. Spróbuj wykorzystać go w toniku odświeżającym skórę! Preparat wykonasz w domu w bardzo prosty sposób: do wody destylowanej lub ulubionego hydrolatu (100 ml) dodaj 10 kropli olejku z szałwii hiszpańskiej. Wstrząśnij energicznie buteleczką przed każdym użyciem. Stosuj regularnie, po każdym myciu twarzy, przed nałożeniem kremu lub serum.
Pielęgnacja skóry z olejkiem szałwiowym
Olejek szałwiowy znajdzie szerokie zastosowanie w pielęgnacji całego ciała. Poniżej przedstawiamy dwa nasze pomysły na wprowadzenie go do codziennych rytuałów kosmetycznych.
Aromaterapeutyczna oliwka do masażu
Jeśli jesteś wielbicielem szałwiowego aromatu, wykorzystaj olejek eteryczny do sporządzenia własnej oliwki do masażu. Do łyżki stołowej oleju bazowego — arganowego, z wiesiołka, z jojoba lub oliwy z oliwek — dodaj 3-4 krople olejku szałwiowego. Tak sporządzona mieszanka wystarczy na wymasowanie całego ciała. Dzięki dodatkowi olejku szałwiowego, skóra będzie odświeżona i zregenerowana.
Naturalny dezodorant z olejkiem szałwiowym
O wykonaniu naturalnego dezodorantu pisaliśmy już w poście o właściwościach olejku lemongrasowego. Do mieszanki możesz dodać także 2 kropelki olejku szałwiowego. Wzbogaca on aromat lemongrasu i wzmacnia właściwości antybakteryjne kosmetyku.
Olejek szałwiowy w porządkach domowych
Właściwości bakteriobójcze i odświeżające oraz wyjątkowy zapach olejku szałwiowego sprawiają, że doskonale sprawdza się on w sprzątaniu domu w stylu eko. Z powodzeniem zastępuje toksyczne środki chemiczne, wypełniając dom naturalnym aromatem czystości.
Olejek szałwiowy do prania
Olejek szałwiowy pomoże usunąć nieprzyjemny, stęchły zapach z pralki. Wystarczy, że dodasz kilka kropli do płynu do płukania! Dodatkowo możesz spryskać bęben pralki mieszanką wody i olejku z szałwii lub wlać kilka kropli olejku bezpośrednio przed włożeniem ubrań i włączeniem urządzenia. Pranie będzie pachniało naturalną świeżością, a przykry zapach z pralki stanie się już tylko wspomnieniem!
Olejek szałwiowy — inne pomysły na eco-porządki
Olejku szałwiowego, podobnie jak cytrynowego, możesz użyć do sporządzania domowych środków czystości. Spróbuj wymieszać go z naturalnym mydłem oraz sodą oczyszczoną, aby otrzymać skuteczną pastę do czyszczenia kuchni i łazienki!
Olejek szałwiowy możesz wykorzystać także jako zapach do odkurzacza. Wystarczy, że dwie kropelki olejku umieścisz na filtrze w urządzeniu. Nie tylko poprawi to zapach wnętrz, ale i zdezynfekuje wnętrze odkurzacza.
Kilka kropli olejku wkropione do butelki z wodą i naturalnym detergentem znakomicie sprawdzą się w czyszczeniu blatów, półek i innych powierzchni pokrytych kurzem.
Bibliografia:
- Działanie olejku szałwiowego (Oleum Salviae lavandulaefoliae) na bakterie tlenowe izolowane z jamy ustnej, dróg oddechowych i przewodu pokarmowego, Anna Kędzia, Bożena Dera-Tomaszewska, Marta Ziółkowska-Klinkosz, Andrzej W. Kędzia, Anna Wojtaszek-Słomińska, Bożena Czernecka; Postępy Fitoterapii, 4/2011
- Przegląd olejków eterycznych pozyskiwanych z roślin z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) i ich własności, Jacek A. Michalski, Dorota Zielińska; Polish Journal of Cosmetology, 2015, 18(1)