Olejek goździkowy — właściwości i zastosowanie

Olejek goździkowy i jego cudowne właściwości znane były już w starożytności. Drogocenne goździki przechowywano w złotych skrzyniach. Dziś olejek goździkowy nie jest już ani drogi, ani trudno dostępny, a skrytki z cennego kruszcu zamieniliśmy na ciemne buteleczki. Przez tysiąclecia nie zmieniły się jednak niesamowite właściwości tej substancji. Jak je wykorzystać? Odpowiedzi czekają poniżej. 🙂

Pąki goździkowca i olejek goździkowy — krótki rys historyczny

Goździkowiec pochodzi z Indonezji, z wysp zwanych Goździkowymi – obecnie są to Wyspy Maluckie. Pąki goździków w Europie pojawiły się już w IV w, a ze względu na wysoką cenę przechowywane były w złotych szkatułach. Kilkaset lat wcześniej, w III w. p.n.e., chińscy kupcy sprowadzili je na swój dwór. W medycynie ludowej znane były jako skuteczny lek na ból zęba, ból głowy i wszelkie infekcje dróg oddechowych. Bogatsi ludzie pozwalali sobie na stosowanie ich prewencyjnie, w celu wzmocnienia odporności.

W Europie goździki dodawane do dań świadczyły o zamożności gospodarza. Połączone z pieprzem i cynamonem stanowiły wykwintną mieszankę godną królewskiego podniebienia… i portfela.

Nieco później, gdy handel przyprawami korzennymi z Azji był powszechniejszy, goździki trafiły do medycyny ludowej. Stosowano je – podobnie jak w starożytnych Chinach – w infekcjach dróg oddechowych oraz na bóle zębów. Głęboko wierzono też, że mają właściwości antykoncepcyjne.

W XV wieku olejek goździkowy destylował niemiecki lekarz i botanik Valeriusa Cordusa. Od tamtego czasu ten produkt był szerzej dostępny w aptekach całej Europy. W zapiskach z XVIII wieku polski przyrodnik i ksiądz Kluk poleca go jako wspaniały lek na żołądek, ból głowy, serca i rozwiązanie “problemów kobiecych”.

Olejek goździkowy — pozyskiwanie i właściwości fizykochemiczne

Olejek naturalny goździkowy otrzymywany jest z pąków kwiatów goździkowca korzennego. Goździkowce to wiecznie zielone drzewo, sięgające nawet 15 metrów wysokości. Jego obficie rozłożysta korona licznie pokryta skórzanymi, ciemnozielonym liśćmi skupia od 5 do 20 kwiatów. Kwiaty te kwitną dwa razy do roku, a owocem jest ciemnoczerwona jedno- lub dwunasienna jagoda.

Olejek goździkowy pozyskiwany jest przez destylację pąków kwiatowych goździkowca korzennego z parą wodną, która może trwać nawet do 24 godzin. Pąki te muszą być wysuszone, w zależności od stopnia dojrzałości mają różny skład. Pąki młode, dwu- czy trzymiesięczne, są niedostatecznie wykształcone, dlatego zwierają mniej eugenolu niż czteromiesięczne.

Zdecydowanie tańszy w otrzymaniu – a przez to mniej ceniony – jest olejek eteryczny pozyskiwany z pędów, gałązek i liści goździkowca. W porównaniu do olejku destylowanego z pędów, tańsze odpowiedniki mają uboższy zapach i mniejszą zawartość eugenolu.

Eugenol — sekret właściwości olejku goździkowego

Eugenol to naturalny składnik o właściwościach odkażających i znieczulających, który stanowi około 80% składu chemicznego olejku goździkowego. Pozostałe ważne związki chemiczne, warunkujące właściwości olejku goździkowego to octan eugenylu i beta-kariofilen.

Za charakterystyczny goździkowy zapach odpowiada właśnie eugenol i octan eugenylu. Połączenie tych związków aromatycznych daje słodki, korzenny i balsamiczny zapach, bezsprzecznie kojarzący się z bożonarodzeniowymi wypiekami. Korzenny charakter tego aromatu podkreślają pozostałe związki: wanilina, anetol i aldehyd cynamonowy. Wprawny nos wyczuje także nutę drzewno-zieloną, którą wyróżnia się beta-kariofilen.

Skład olejku goździkowego wg Farmakopei Polskiej VIII:

• eugenol (75-88%)
• octan eugenylu (4-15%)
• beta-kariofilen (5-14%)
• pozostałe związki w stężeniu mniejszym, niż 1%: wanilina, anetol, aldehyd cynamonowy

Olejek goździkowy — właściwości fizykochemiczne

Olejek goździkowy to niemieszająca się z wodą ciecz o trwałym, intensywnym zapachu: korzennym, gorzkawym, z nutą drzewno-zieloną i balsamiczną. W smaku jest palący.

Olejek goździkowy jest bezbarwny lub jasnożółty, ale ciemnieje podczas przechowywania.

Jak zrobić olejek goździkowy w domu?

W internecie znajdziesz kilka pomysłów, jak samodzielnie zrobić olejek goździkowy. Jeśli masz ochotę na chemiczne eksperymenty, oczywiście możesz z nich skorzystać. Pamiętaj jednak, że wydajność takiego procesu będzie bardzo niska, a właściwości, jakie będzie miał domowy olejek goździkowy z pewnością będą uboższe.

W domowych warunkach destylacja będzie mało skuteczna, dlatego w produkcie docelowym znajdzie się mniej wartościowych składników chemicznych.

Olejek goździkowy — aromaterapia

Zastosowanie olejku goździkowego zasadniczo nie zmieniło się od czasów starożytnych Chin. We współczesnej aromaterapii olejek z goździków to jeden z najczęściej wykorzystywanych olejków eterycznych.

Olejek goździkowy — właściwości aromaterapeutyczne

• zabija liczne szczepy bakterii chorobotwórczych
• działa przeciwbólowo
• wspomaga trawienie
• działa rozkurczowo na jelita i mięśnie gładkie
• przynosi ulgę w zaparciach, uczuciu ciężkości
• pobudza wydalanie gazów z jelit
• rozgrzewa
• pobudza, pomaga usunąć zmęczenie umysłowe i ospałość

Jak stosować olejek goździkowy w aromaterapii?

Inhalacja z olejkiem goździkowym pomoże w walce z przeziębieniem, w infekcjach bakteryjnych górnych dróg oddechowych i zmęczeniu umysłowym.

Masaż aromaterapeutyczny przyniesie ukojenie w bólu mięśni i stawów, także o podłożu reumatycznym i artretycznym. Po prostu dodaj 3-4 krople olejku goździkowego do łyżki stołowej oleju bazowego i odpręż się pod wpływem dobroczynnego dotyku.

Kąpiel z dodatkiem olejku eterycznego z goździków złagodzi wzdęcia, nudności i zaburzenia trawienne. Niestety, nie powinno się używać tego olejku w trakcie ciąży, toteż nie należy go polecać jako panaceum na ciążowe nudności. Może być natomiast stosowany w celu złagodzenia objawów choroby lokomocyjnej.

Olejek goździkowy w niewielkich stężeniach jest bezpieczny dla dzieci. W świecie aromaterapii to jeden z szerzej stosowanych olejków, o niskim potencjale alergizującym.

Olejek goździkowy jest delikatnym afrodyzjakiem. Ponadto jego zapach pobudza i odświeża umysł. Polecamy rozproszyć aromat goździków w domu za pomocą dyfuzora. Dobry nastrój gwarantowany! 🙂

Z czym łączyć olejek goździkowy?

Aromat olejku goździkowego doskonale komponuje się z olejkami cytrusowymi, korzennymi i ziołowymi.

Jeśli chcesz podarować komuś ręcznie robioną świecę o świątecznym zapachu, polecamy połączenie trzech olejków eterycznych: pomarańczowego, mandarynkowego i goździkowego. Gwarantujemy, że taka kompozycja wprowadzi świąteczną atmosferę w mgnieniu oka. 🙂

Olejek goździkowy z powodzeniem połączysz także z tymi olejkami:

• szałwiowym
• rozmarynowym
• lawendowym
• z mięty pieprzowej
• eukaliptusowym
• grejpfrutowym
• cynamonowym
• anyżowym

Czy olejek goździkowy można pić? Olejek goździkowy na dolegliwości żołądkowe

W aptece dostępne są liczne farmaceutyki łagodzące dolegliwości gastryczne, które w swoim składzie zawierają olejek goździkowy.

Nie należy przyjmować doustnie substancji, które są zarejestrowane jako kosmetyk, a nie lek. Dlatego stanowczo odradzamy spożywanie naszego olejku goździkowego. Z pewnością znajdziesz dla niego bezpieczniejsze zastosowanie!

Olejek goździkowy w kosmetyce

Olejek goździkowy to naturalny kosmetyk o szerokim zakresie działania. Polecamy go szczególnie do cery problematycznej i tłustej, ze względu na działanie przeciwbakteryjne. Olejek goździkowy ma właściwości antyoksydacyjne, co czyni go sprzymierzeńcem w walce ze starzeniem się skóry.

Olejku goździkowego nie należy nanosić bezpośrednio na skórę ze względu na możliwe podrażnienia. W kremach stosuje się go w stężeniu około 1%, co podnosi skuteczność zmiatania wolnych rodników nawet do 95%! Więcej na temat niezwykłych właściwości antyoksydacyjnych olejku z goździka przeczytasz w artykule: Ocena aktywności antyoksydacynej próbek kremu zawierających olejek goździkowy metodą redukcji rodnika DPPH.

Olejek goździkowy — właściwości kosmetyczne

• pobudza skórę do podziału i regeneracji
• wspomaga gojenie się ran
• dezynfekuje, zabija drobnoustroje, w tym bakterie trądzikowe
• wymiata wolne rodniki, walcząc ze stresem oksydacyjnym i starzeniem się skóry
• ściąga pory i wyrównuje pracę gruczołów łojowych

Jak stosować olejek goździkowy na twarz?

Spróbuj dodać 2–3 krople olejku goździkowego do kremu, który stosujesz w codziennej pielęgnacji swojej cery. Olejek goździkowy silnie ściąga pory, dzięki czemu skóra staje się gładka i miękka w dotyku. Dodatkowo doskonale radzi sobie z plamami potrądzikowymi.

Olejek goździkowy możesz także wykorzystać jako półprodukt kosmetyczny w recepturach dla skóry tłustej, trądzikowej i (w minimalnym stężeniu) dojrzałej. Pamiętaj jednak, że olejki eteryczne to stężone, silnie działające substancje i umiar jest kluczem do sukcesu w ich stosowaniu.

Ze względu na mocno ściągające działanie olejku goździkowego, osoby o cerze wrażliwej powinny podchodzić do niego bardzo ostrożnie.

Olejek goździkowy do masażu twarzy i ciała

Właściwości olejku goździkowego czynią go doskonałym sprzymierzeńcem do walki ze starzeniem się skóry. Dodany do oleju bazowego może być wykorzystywany do masażu ani-age. Podpowiadamy, jak go wykonać!

• gładź czoło opuszkami palców, rozpoczynając od środka w kierunku skroni
• gładź linię żuchwy, rozpoczynając od podbródka w kierunku uszu
• delikatnie poklepuj policzki i szyję
• gładź delikatnie skórę wzdłuż brwi
• małymi ruchami okrężnymi masuj okolice nosa
• małymi i spokojnymi ruchami okrężnymi masuj okolice ust i policzków.

Pamiętaj, aby zabieg robić powoli i dokładnie. Niech stanie się dla Ciebie elementem odprężającego, wieczornego rytuału. Olejek goździkowy rozpuść w wybranym oleju bazowym, dopasowanym do potrzeb skóry. Doskonale sprawdza się olej z migdałów lub jojoba.

Tak wykonywany masaż z olejkiem goździkowym to lek na zmarszczki! Pamiętaj jednak o systematyczności, która odgrywa kluczową rolę. Pierwsze efekty podniesienia się owalu twarzy i spłycenia drobnych załamań skóry zauważysz po kilku zabiegach, ale trwałe efekty przyniesie regularny, codzienny masaż.

Olejek goździkowy możesz używać do masażu całego ciała, także z wykorzystaniem rollerów i bańki chińskiej. Olejek wspomaga walkę z cellulitem, ponieważ pobudza krążenie, powodując rozbicie tzw. skórki pomarańczowej.

Sposób na zdrowe włosy

Olejek goździkowy może być stosowany jako naturalna, wzmacniająca odżywka do włosów. Olejek wymieszaj z oliwą z oliwek. Taką mieszankę wcieraj w wilgotne włosy od nasady aż po same końce. Kurację nakładaj na włosy na minimum 20 minut przed kąpielą. Po upływie czasu umyj włosy jak zwykle.

Jeśli zainteresował Cię temat naturalnego dbania o włosy, serdecznie zapraszamy do obszernego artykułu: Olejowanie włosów | Jak wybrać olej najlepszy dla Twoich włosów?

Pamiętaj, aby olejku goździkowego nie nanosić bezpośrednio na włosy. Zawsze rozcieńczaj go w oleju bazowym, masce lub odżywce.

Olejek goździkowy — gdzie jeszcze możesz go spotkać?

Liczne właściwości olejku goździkowego przyniosły mu sławę nie tylko w świecie farmaceutycznym i kosmetycznym. Olejek wykorzystywany jest na szeroką skalę w przemyśle perfumeryjnym, ponieważ stanowi aromatyczną podstawę dla wielu perfum i wód toaletowych.

Jest często spotykanym składnikiem środków higieny jamy ustnej, np. past do zębów czy płukanek. Olejek goździkowy znany jest z silnych właściwości przeciwbólowych, które wykorzystywane są do łagodzenia bólu zębów.

Olejek goździkowy na pasożyty

Ze względu na wysoką zawartość eugenolu, olejek gożdzikowy może okazać się skuteczny w eliminowaniu pasożytów układu pokarmowego. Taka kuracja powinna być poprzedzona poradą lekarską.

Olejek goździkowy na meszki, osy i komary

Dokuczliwe owady możesz wyprosić ze swojego domu i tarasu bez użycia rżących środków chemicznych. Szczególnie skutecznie działa olejek goździkowy na osy i meszki, które nie tolerują jego zapachu.

Wystarczy przygotować roztwór z wody i olejku goździkowego. Spryskaj nim zasłony czy koc, aby wyprosić niechcianych gości. Doskonale sprawdza się także aromat goździka rozniesiony w pomieszczeniu przez dyfuzor lub kominek ceramiczny.

Najwyższej jakości olejek goździkowy z pąków kupisz w KEJ!

Bibliografia:

• Ocena aktywności antyoksydacyjnej próbek kremu zawierających olejek goździkowy metodą redukcji rodnika DPPH, Edyta Makuch, Agnieszka Wróblewska, Łukasz Kucharski, Adam Klimowicz, Fundacja Rozwoju Nauki i Biznesu w obszarach Nauk Medycznych i Ścisłych www.plusuj.pl
• Olejek goździkowy – właściwości i zastosowanie, Krystyna Nowak, Jan Ogonowski, Małgorzata Jaworska, Katarzyna Grzesik – Instytut Chemii i Technologii Organicznej, Politechnika Krakowska, Kraków, Chemik 2012, 66, 2, 145-152
• Najcenniejsze olejki eteryczne część I, Józef Góra, Anna Lis, Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź 2012